Ռնգեղջյուր թռչուն (Bucerotidae)

Ռնգեղջյուր թռչունները (Bucerotidae) միջինից մեծ չափի էկզոտիկ թռչուններ են, որոնք հայտնի են իրենց մեծ, կոր կլուղով և վերևից առանձնացող զանգվածային «կասկով» (ոսկրային կառուցվածք կլղի վերևում)։ Նրանք բնակվում են Աֆրիկայի և Ասիայի արևադարձային և մերձարևադարձային անտառներում։

Հիմնական բնութագրերը
• Չափսեր: Կախված տեսակից՝ մարմնի երկարությունը կարող է լինել 40-ից 120 սմ, իսկ թևերի բացվածքը՝ մինչև 1.8 մ։
• Քաշը: Մեծ տեսակները կարող են կշռել մինչև 4 կգ։
• Կլուղը: Նրանց նշանավոր խոշոր, կոր կլուղը հաճախ ունի վերևից մեծացված հրվանդան (կասկ), որն օգնում է ձայնային ազդանշաններում, զուգընկեր գտնելու համար և կարող է նաև պաշտպանիչ դեր ունենալ։

Վարքագիծ և ապրելակերպ
• Ռնգեղջյուր թռչունները ծառաբնակ են և հիմնականում ապրում են խիտ անտառներում։
• Նրանց հիմնական սնունդը բաղկացած է մրգերից, միջատներից, մանր սողուններից և երբեմն փոքր կաթնասուններից։
• Շատ տեսակներ զույգ են կազմում ամբողջ կյանքի ընթացքում։ Էգը ձվադրման ժամանակ պատսպարվում է ծառի փչակում՝ դրսից փակելով այն ցեխով, թողնելով միայն մի փոքր անցք, որտեղից արուն կերակրում է նրան։

Հետաքրքիր փաստեր
• Նրանց ուժեղ կլուղը կարող է օգտագործվել միմյանց դեմ մարտերում կամ սնունդ գտնելու համար։
• Որոշ տեսակներ, օրինակ՝ ռնգեղջյուրային կալեոն (Buceros rhinoceros), ունեն հատուկ արձագանքող ձայն, որը լսելի է հեռվից։
• Աֆրիկյան որոշ ցեղեր և ասիական մշակույթներ այս թռչուններին համարում են սրբազան և խորհրդանշական։

Պահպանման կարգավիճակը
Շատ տեսակներ այսօր վտանգի տակ են անտառահատումների և որսագողության պատճառով։ Հատկապես Ասիայում, որոշ մշակույթներում նրանց «կասկերը» օգտագործվում են զարդերի արտադրության մեջ, ինչը վտանգում է նրանց գոյությունը։